„Większość bezwzględna - głosy nieważne”
Proces wyłonienia kandydata na dyrektora samorządowej placówki oświatowej regulują przepisy:
1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - Dz.U. 1991 nr 95 poz. 425
Art. 36a. (wybrane najważniejsze paragrafy)
- Stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza organ prowadzący szkołę lub placówkę
- Kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu. Kandydatowi nie można odmówić powierzenia stanowiska dyrektora.
- Jeżeli do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata, organ prowadzący powierza to stanowisko ustalonemu przez siebie kandydatowi, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej.
- W celu przeprowadzenia konkursu organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje komisję konkursową w składzie…[wyszczególnienie]
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej - Dz.U. 2010 nr 60 poz. 373
§ 6.
- Komisja wyłania kandydata na stanowisko dyrektora w głosowaniu tajnym. Każdy z członków komisji dysponuje jednym głosem.
- Konkurs wyłania kandydata na dyrektora, jeżeli jeden z uczestników otrzyma bezwzględną większość głosów obecnych członków komisji.
- Jeżeli pierwsze głosowanie nie wyłoni kandydata, a do konkursu przystąpiło co najmniej dwóch kandydatów, przeprowadza się drugie głosowanie. Do drugiej tury przechodzą dwaj kandydaci, którzy uzyskali najwięcej głosów, a jeżeli według powyższej zasady nie można wyłonić dwóch kandydatów, wszyscy kandydaci, którzy uzyskali dwie największe liczby głosów.
- Jeżeli w drugim głosowaniu kandydat nie zostanie wyłoniony zgodnie z ust. 2, komisja konkursowa zarządza jeszcze jedno głosowanie według reguł określonych w ust. 3 albo stwierdza nierozstrzygnięcie konkursu.
Różnica zdań pomiędzy Urzędem Wojewódzkim a Urzędem Miejskim wynika z interpretacji pojęcia „większość bezwzględna” oraz roli „głosów nieważnych” w głosowaniu.
Urząd Miejski
|
Urząd Wojewódzki
|
|---|---|
Większość bezwzględna |
|
| Interpretacja większości bezwzględnej oparta na: 1. wydawnictwo Raabe - Oświata samorządowa - wydanie specjalne wyłonienie kandydata i powierzenie funkcji dyrektora szkoły lub placówki Nr 1, grudzień 2012 - luty 2013, s. 8 ISSN 2080-7406 cyt. z uzasadnienia skargi: "Bezwzględna większość głosów w rozumieniu przytoczonego przepisu to po prostu więcej niż połowa. Innymi słowy: głosów "za" musi być więcej niż połowa biorących udział w głosowaniu [...]" Uwagi: 1. Jest to komercyjne wydawnictwo oświatowe, a nie oficjalne pismo Ministerstwa lub Kuratorium Oświaty. 2. W czasopiśmie jest zawarta klauzula: "Wydawnictwo nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na podstawie artykułów zamieszczonych w publikacji" |
Interpretacja większości bezwzględnej oparta na: 1. Wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 września 1995 r. sygn. akt W 18/94: "Bezwzględna większość głosów" w rozumieniu art. 28 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym ... oznacza co najmniej o jeden głos więcej od sumy pozostałych ważnie oddanych głosów, to znaczy przeciwnych i wstrzymujących się. " |
| Urząd Miasta twierdzi w swoich wypowiedziach, że przepisy są niejednoznaczne i nieobowiązujące. |
W orzecznictwie sądowym (wyroki w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych) można odnaleźć wiele wyroków opierających się na definicji większości bezwzględnej w rozumieniu w/w wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Wyrok NSA SA/Ka 1351/93 - Wyrok NSA oz. w Katowicach:
cyt: "Bezwzględną większością głosów jest pierwsza liczba naturalna przewyższająca połowę ważnie oddanych głosów."
W opublikowanym już uzasadnieniu wyroku WSA w Krakowie III SA/Kr 609/15 dot. spraw w Inwałdzie i Rzykach czytamy: "Sąd w tym składzie akceptuje ugruntowany pogląd co do definiowania większości bezwzględnej w przypadku głosowań przez członków organu kolegialnego. Trafnie wskazał Wojewoda na stanowisko Trybunału Konstytucyjnego zawarte w wyroku z dnia 20 września 1995 r., sygn. akt W 8/94, w którym Trybunał wywiódł, że "bezwzględna większość głosów" oznacza co najmniej o jeden głos więcej od sumy pozostałych ważnie oddanych głosów, to znaczy przeciwnych i wstrzymujących się. Pogląd ten jest powszechnie akceptowany przez orzecznictwo sądowe. Nie można uznać za negację tego stanowiska fakt, że Trybunał Konstytucyjny wywiódł swój pogląd na podstawie nieobowiązującego obecnie art. 28 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym." |
Głosy nieważne |
|
| Głosy nieważne traktowane są jak głosy wstrzymujące się czyli są brane pod uwagę w wyliczaniu większości bezwzględnej. | Głosy nieważne nie są brane pod uwagę w wyliczeniu większości bezwzględnej (wyjaśnienie w w/w wyroku Trybunału Konstytucyjnego). |
| Karta do głosowania przygotowana przez GZO: 1. Nie zawiera pola „głos wstrzymujący się” 2. Zawiera pouczenie/instrukcję: cyt.: Pouczenie: "Aby głos był ważny, należy postawić znak "X" w kratce przy wybranym kandydacie. Postawienie więcej niż jednego znaku "X" lub nie postawienie znaku "X" oznacza głos nieważny." W przypadku tak skonstruowanej karty do głosowania wykluczono istnienie głosu wstrzymującego się, zdefiniowano głos nieważny, a tym samym dopuszczono oddanie głosów nieważnych, których wg Trybunału Konstytucyjnego nie należy uwzględniać w obliczeniu większości bezwzględnej |
Zalecenia Urzędu Wojewódzkiego: 1. Bezwzględna większość głosów także w sytuacji wyboru dyrektora szkoły lub placówki oznacza większość głosów „ZA” w stosunku do sumy pozostałych głosów „PRZECIW” i „WSTRZYMUJĄCYCH SIĘ”, przy czym zawsze pod uwagę brane są tylko głosy ważnie oddane. 2. W sytuacji, w której nie określono ani w formie obowiązujących przepisów, ani też w formie przyjętych zasad, że pusta karta do głosowania oddana w głosowaniu tajnym stanowi głos nieważny, głos taki uznać należy za głos wstrzymujący się. Według powyższej instrukcji jeśli nie określono w regulaminie, który głos jest głosem nieważnym, wtedy pusta karta do głosowania stanowi głos wstrzymujący się a takich głosów nie było. |
Wzór karty do głosowania wg Gminnego Zarządu Oświaty:
Pytania do opisanej powyżej problematyki:
- Dlaczego Gminny Zarząd Oświaty nie posiada szczegółowego regulaminu przebiegu konkursu?
- Dlaczego Gminny Zarząd Oświaty nie umożliwił na karcie przyjętej w wielu głosowaniach opcji „Głos wstrzymujący się”?
Odpowiedzi na te pytania pozostawiam czytelnikom.
Dziękuję za dotychczasowe zainteresowanie tematyką bloga.
Dariusz Kurek
Podaję Państwu adres e-mailowy do korespondencji
dariusz.kurek2[at]gmail.com
Zapraszam do wyrażania opinii oraz zadawania pytań.
Na pytania, które są ważne z punktu widzenia sprawy, odpowiem na kolejnych stronach bloga.
W kolejnej części przedstawię chronologię wydarzeń do momentu wydania Rozstrzygnięć Nadzorczych Wojewody oraz odpowiedzi na pytania czytelników (przytoczone anonimowo).
